SÜT, PEYNİR, YOĞURT, AYRAN ÜRETİMİ DÜŞTÜ

Süt,peynir,yoğurt,ayran üretimi düştü

Türkiye İstatistik Kurumu 2019 Şubat ayı süt ve süt ürünleri üretim verilerini açıkladı.Ticari işletmeler tarafından üretilen içme sütü yüzde 16.5,inek peyniri yüzde 2.8, koyun,keçi,manda sütünden üretilen karışım peynirin üretimi ise yüzde 67.5 azaldı.Toplanan inek sütü miktarı Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.8 azaldı.

Koyun,keçi manda peyniri yüzde 67.5 azaldı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre; toplanan inek sütü miktarı 2018 Ocak ayında 850 bin 91 ton iken 2019 Ocak ayında 808 bin 257 ton oldu. Şubat ayında ise 814 bin 357 tondan 751 bin 17 tona geriledi. Şubat ayında ticari süt işletmeleri tarafından içme sütü üretimi 128 bin 986 ton olarak gerçekleşti ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16.5 azalış gösterdi. İnek peyniri üretimi 54 bin 757 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.8 azaldı. Koyun, keçi, manda ve karışık sütlerden elde edilen peynir çeşitleri ise 743 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67.5 azaldı.

Yoğurt ve ayran üretimi de düştü

Süt üretimindeki düşüş yoğurt ve ayran üretimine de yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre, Yoğurt üretimi 89 bin 116 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1.2 azaldı. Ayran üretimi ise 53 bin 527 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde1.8 azalış gösterdi.

Süt tozu,kaymak ve tereyağı üretimi arttı

Süt ve peynir tüketimindeki düşüş nedeniyle üretim azalırken, üreticiden alınan süt toza dönüştürüldüğü için süt tozu, krema ve tereyağı üretimi bu dönemde arttı.

Yağsız süt tozu üretimi Ocak 2018’de 5 bin 426 ton,Şubat’ta ise 4 bin 822 ton olarak gerçekleşmişti. Bu yıl ise Ocak’ta yağsız süt tozu üretimi 5 bin 994 ton,Şubat’ta 5 bin 964 ton olarak gerçekleşti. Yağsız süt tozu üretimi Şubat ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23.7 oranında arttı.

Kaymak üretimi Ocak 2018’de 3 bin 220 ton iken, Ocak 2019’da 3 bin 535 ton olarak gerçekleşti. Şubat 2018’de üretim 2 bin 922 ton olurken bu yıl Şubat’ta kaymak üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.3 artışla 3 bin 311 tona çıktı.

Tereyağı üretimi ise Ocak 2018’de 5 bin 136 ton, Şubat’ta ise 5 bin 141 ton olurken, bu yılın Ocak ayında 6 bin 417 tona ve şubatta ise 6 bin 75 ton oldu. Tereyağı üretimi Şubat’ta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.2 arttı.

Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (SETBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Tarık Tezel, bu yılın ilk 3 aylık döneminde süt üretiminde yüzde 4 seviyelerinde bir düşüş olduğunu belirterek, hayvancılıkta yaşanan sorunlardan kaynaklı olarak üretim düşüşü olduğunu söyledi. Tezel: “Özellikle küçükbaş hayvancılıkta 4-5 seneden bu yana yaşanan gelişmeler üretimin azalacağı adım adım kendisini gösterdi.Üretimde sıkıntı var. Kırmızı ette yaşanan sıkıntı nedeniyle küçükbaş hayvancılıkta süt üretimi yerine besiciliğe bir yönelme oldu. Küçükbaş hayvan yetiştiricisi artık süt üretimi yerine besicilik yapıyor.Bu nedenle süt üretimi ciddi olarak düştü.” dedi.

Yeni nesil manda yoğurdu,koyun peyniri tüketmiyor

Koyun,keçi ve manda sütünden üretilen ürünlerin global olarak bir trend olmasına rağmen, Türkiye’nin de geçmişten bu yana geleneksel tatları arasında sayılırken yeni neslin bu ürünleri tüketmediğine dikkat çeken Tarık Tezel şu değerlendirmeyi yaptı: ” Toplumun bir kesimi “nerede o eski manda yoğurdu, nerede koyun peyniri” dese de, geleneksel ürünlerimiz olan manda kaymağı,manda yoğurdu, koyun peyniri gibi ürünleri üretseniz bile satacak kimse bulamıyorsunuz. Damak tadı değişti.Bu ürünler niş oldu.Yaygın tüketimi yok. Özellikle tüketim alışkanlıkları farklı olan yeni nesil tarafından pek tüketilmiyor.”

İhracat için rekabetçi olmak gerekir

Uluslararası pazarlarda süt ve süt ürünlerinin pazarlanabilmesi için rekabetçi bir yapıya sahip olmak gerektiğini vurgulayan Tezel:” Bu rekabetçi yapımız olsa o zaman iç piyasada zaten üretim düşmez. Üretici daha iyi para kazanır ve üretim artarak devam eder. Fakat sanayicinin üretim maliyetleri, girdileri artıyor. Dışarıda da agresif bir piyasa var. Çin’in yüksek talebi ile oluşan rekabet ortamında fiyatlar düşüyor.Rekabet etmek için ihracatın desteklenmesi gerekiyor.” yorumunu yaptı.

Ramazan ve turizm ile piyasa canlanır

Süt ve süt ürünlerinde talebin az olması, ekonomide yaşanan sıkıntılar nedeniyle tüketimin azaldığını vurgulayan SETBİR Yönetim Kurulu Başkanı Tarık Tezel, bir ay sonra başlayacak Ramazan ve hemen ardından okulların tatile girmesi ve turizm sezonunun başlaması ile canlanacağını söyledi. Tezel sözlerini şöyle sürdürdü: ” Ekonomik sorunlar nedeniyle süt ve süt ürünleri tüketiminde bir azalma var. Tüketicinin geliri azalınca bu ürünleri daha az tüketmeye veya özellikle peynirde kayıt dışı ürünlere yöneliyor. Bir ay sonra Ramazan başlıyor. Sonrasında da turizm sektörünün etkisiyle piyasanın canlanacağını bekliyoruz”.

ALİ EKBER YILDIRIM